Pierwszego dnia marca w Polsce obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. To święto rangi państwowej. Tego dnia w 1951 roku zamordowano członków IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość. Skazani na karę śmierci w więzieniu mokotowskim byli ostatnimi ogólnopolskimi koordynatorami „Walki o Wolność i Niezawisłość Polski z nową sowiecką okupacją.


Wyroki wykonano na:

- Łukaszu Cieplińskim, 

- Mieczysławie Kawalcu, 

- Józefie Batorym, 

- Adamie Lazarowiczu, 

- Franciszku Błażeju, 

- Karolu Chmielu, 

- Józefie Rzepce.


Pamiętając o „Żołnierzach Wyklętych” w gminie Jordanów szczególną uwagę przywiązujemy do postaci Zygmunta Edwarda Szendzielarza, pseudonim „Łupaszka”. W 1948 roku Urząd Bezpieczeństwa rozpracował i rozbił Okręg Wileński Armii Krajowej. W rezultacie 30 czerwca tego roku w Osielcu Zygmunt Szendzielarz został aresztowany.



Obława była ściśle utajniona, UB pozornie szukało niezidentyfikowanego góralskiego rozbójnika. Gdy niczego niepodejrzewający Szendzielarz wyszedł przed swoją chatę, został otoczony przez funkcjonariuszy bezpieki i aresztowany. Natychmiast po schwytaniu, „Łupaszko” został przewieziony do Warszawy i osadzony w więzieniu mokotowskim. Przebywał tam 2,5 roku.

Szendzielarz nie zaprzeczał swojemu udziałowi w podziemiu antykomunistycznym ani nie poprosił o łaskę. Łupaszka został skazany osiemnastokrotnie na karę śmierci. Wyrok wykonano 8 lutego 1951 roku. Ciało zostało pochowane w tajemnicy w nieznanym przez lata miejscu.


W 2006 roku Sejm RP uczcił rocznicę śmierci „Łupaszki”, przyjmując w tej sprawie specjalną uchwałę. 30 czerwca 2008 roku odbył się uroczysty, symboliczny pogrzeb Szendzielarza na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. Tablica upamiętniająca znajduje się w Kwaterze „Na Łączce” tego cmentarza.


Major kawalerii Wojska Polskiego i Armii Krajowej otrzymał między innymi:

- Krzyż Walecznych

- Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari

- Krzyżem Virtuti Militari V klasy

- Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski

Popiersie Zygmunta Edwarda Szendzielarza znajduje się w Osielcu. W niedzielę 28.02.2021 roku pomnik „Łupaszki” odwiedzili włodarze gminy, oddając pamięć bohaterowi narodowemu.


Część artykułu powstała na podstawie informacji zawartych w serwisie wikipedia.org. W publikacji wykorzystano również zdjęcia z powyższej domeny.